A Unidade Mixta CIGAT Biofactoría finaliza, tras tres anos de investigación, demostrando viabilidade da produción e recuperación de compostos de alto valor engadido a partir de correntes residuais.

CIGAT Biofactoría mobilizou máis de 1,8 millóns de euros e supuxo 11 postos de traballo cualificados, sendo 4 deles de nova creación.

O proxecto CIGAT Biofactoría, que arrincaba en 2018 grazas á consolidación da Unidade Mixta CIGAT (2015-2018), composta pola empresa Viaqua, a Xunta de Galicia a través da Axencia Galega de Innovación (GAIN) e Cetaqua Galicia, o Centro Tecnolóxico da auga, finalizaba esta mañá coa celebración do evento de presentación de resultados na Estación Depuradora de Augas Residuais (EDAR) de Ourense.

Tras tres anos de investigación, CIGAT Biofactoría demostrou a viabilidade técnica, económica e ambiental da produción e recuperación de compostos de alto valor engadido a partir de correntes residuais. 

Concretamente, esta Unidade Mixta permitiu validar dúas novas tecnoloxías aplicadas a diferentes sectores industriais, grazas á colaboración de empresas do mercado galego. A primeira destas tecnoloxías para a produción de Ácidos Graxos Volátiles (AGV), a partir de lodos producidos na EDAR de Ourense e de efluentes líquidos do sector conserveiro de peixe e mariscos (Conservas Dardo, Atunlo e Nidal) e do sector lácteo (CAPSA- FOOD). Os AGV son compostos con base de carbono capaces de substituír as materias primas fósiles e de gran interese para industrias como a petroquímica, de lubricantes ou plásticos, entre outras. A segunda tecnoloxía, se centra na obtención de compostos con propiedades antioxidantes, en concreto polifenois, a partir dos residuos xerados no sector vitivinícola (Adegas Martín Códax) e o aceiteiro (Borges). As propiedades antioxidantes de devanditos compostos fan que sexan produtos de alta demanda e de gran interese para outros sectores como o farmacéutico, cosmético e alimentario.

O acto de peche da Unidade Mixta CIGAT- BIOFACTORÍA estivo conducido pola xerente de Cetaqua Galicia, Teresa Alvariño, quen falaba desta Unidade Mixta como “un modelo consolidado e exitoso de colaboración público-privada que apostou pola evolución na modernización do tecido produtivo galego, promovendo novos modelos de negocio baseados na economía circular e o residuo cero.”

Armando Ojea, tenente de alcalde do Concello de Ourense, foi o encargado de facer a apertura do evento, agradecendo “a todas as entidades que colaboran neste proxecto de innovación, Cetaqua, Viaqua, Axencia Galega de Innovación, Xunta de Galicia e moitas outras entidades que forman parte de xeito directo ou indirecto xerando sinerxias tan positivas”, tamén animou a apoiar esta clase de iniciativas a futuro que son claves para o desenvolvemento sostible.

Pola súa banda, Marcos Martín, Director Xeral de Viaqua, recalcaba a importancia de seguir apostando por proxectos que poñen a colaboración público-privada no centro da estratexia para alcanzar os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS). Unha forma de satisfacer os intereses e as necesidades que teñen nas industrias pero en liña coas demandas da sociedade. “En Viaqua apostamos pola investigación, o desenvolvemento e a innovación, porque son unha panca fundamental para afrontar os retos presentes e futuros. Este convencemento, combinado con modelos de colaboración público-privada como as Unidades Mixtas da Xunta de Galicia, e os máis de 50 anos de experiencia en Galicia, e máis de 154 anos de experiencia de Agbar, permítennos situarnos á vangarda da prestación de servizos de xestión de ciclo integral da auga e servizos ambientais” destacaba Marcos Martín.

O director de  Viaqua declarou que esta Unidade Mixta supuxo un importante paso cara adiante para a implantación de modelos de economía circular en empresas galegas que lles permitirán ser máis sostibles, pero tamén máis competitivas. Tamén  aunciaba que “os traballos realizados nestes tres anos abren novas, e interesantes, liñas de investigación. Por exemplo, xa temos aprobado un novo proxecto con financiamento da Unión Europea, o  proyeto  Walnut, que se realizará nestas mesmas instalacións da  Biofactoría de Ourense e que avanzará na recuperación de nutrientes a partir da auga residual.”

“CIGAT Biofactoría achéganos cara ao modelo de economía circular. Unha EDAR non é soamente unha estación para tratar as augas, senón que ademais pode exercer de biofactoría. Promover estas instalacións permítenos obter auga limpa pero tamén enerxía e produtos de valor a partir dos residuos e da auga residual” engade o director de Viaqua, que durante a súa intervención, agradeceu a visión e aposta real da Xunta de Galicia pola innovación aberta e a colaboración que se fan patentes en modelos como o da Unidade Mixta.

Celia Castro, responsable técnica da área Biofactoría e recuperación de recursos en Cetaqua, foi a encargada de presentar os resultados da Unidade Mixta CIGAT- BIOFACTORÍA, afirmando que, “grazas ás investigacións da Unidade Mixta, pódese recuperar ata un 30% do contido de materia orgánica dos lodos de depuradora en forma de Ácidos Graxos Volátiles.” Así como que “CIGAT Biofactoría é unha referencia a nivel estatal e europeo xa que as tecnoloxías demostradas pódense replicar noutras estacións depuradoras e outros sectores industriais onde a auga residual ten unha alta carga orgánica” concluía a responsable técnica.

O vicepresidente económico e conselleiro de Economía, Empresa e Innovación da Xunta de Galicia, Francisco Conde, clausuró este evento destacando que esta Unidade Mixta de Investigación permite “converter as EDAR en auténticas biofactorías na procura do modelo de residuo cero”.

Durante a súa intervención, tamén puxo de manifesto a importancia da colaboración público-privada para impulsar a transferencia de coñecemento, captar talento e facilitar ao tecido empresarial gañar en competitividade desde a I+D+i. Neste sentido, anunciou que a Xunta de Galicia convocará o próximo ano unha nova edición das Unidades Mixtas de Investigación, co obxectivo de mobilizar 30 millóns de euros
-dos que 12 serán achegados pola Administración autonómica- e, así, seguir impulsando desde Galicia a cooperación entre empresas e centros tecnolóxicos e de coñecemento.

Coa mirada posta en Europa: Viaqua e Cetaqua reafirman a súa aposta por transformar a EDAR de Ourense nunha biofactoría.

As investigacións desenvolvidas en CIGAT Biofactoría non finalizan con esta Unidade Mixta. Viaqua e Cetaqua, no seu compromiso de impulsar a EDAR de Ourense como biofactoría de referencia e alcanzar o residuo cero, van un paso máis aló coa posta en marcha do proxecto WALNUT, financiado polo programa de investigación e innovación europeo Horizonte 2020.

O obxectivo de WALNUT, liderado por CARTIF e cun consorcio de 14 participantes de 8 países europeos distintos, segue aliñado coa estratexia de CIGAT Biofactoría de promover a economía circular no sector das augas residuais. Con todo, as liñas de investigación centraranse esta vez en recuperar os nutrientes (Nitróxeno e Fósforo) e valorizalos en forma de biofertilizantes. Neste sentido, tanto a pilotaxe como as probas en chan realizaranse en chan galego e permitirán dar un paso máis á EDAR de Ourense como exemplo de biofactoría.

A recuperación de nutrientes a gran escala a partir destes fluxos e o seu procesamento como biofertilizantes favorecerá a transición cara ao modelo de economía circular no sector agrícola da Unión Europea.